Rozmowa z dr Mariuszem Saganem, Dyrektorem Wydziału Strategii i Przedsiębiorczości Urzędu Miasta Lublin
L ubelska Wyżyna IT obchodzi 6 urodziny. Czy w tym czasie Lublin przybliżył się poziomem do Doliny Krzemowej?
Lublin jest Lublinem i nie będzie drugą Doliną Krzemową, budujemy natomiast silny i konkurencyjny ekosystem technologiczny, który nazywamy Lubelską Wyżyną IT. Jako Miasto postawiliśmy na branżę IT w 2011 r., kolejnym krokiem było wpisanie jej do „Strategii Rozwoju Lublina na lata 2013-2020”, jako jednej z branż priorytetowych Miasta. W tamtym okresie środowisko branży IT było bardzo rozproszone i niezintegrowane. Firmy jeszcze ze sobą nie współpracowały, relacje biznesu z uczelniami były znikome a zakładanie technologicznych start-upów nie cieszyło się popularnością. Mimo to, dostrzegliśmy duży potencjał ekosystemu i powołaliśmy projekt oparty na tzw. zasadzie potrójnej helisy czyli współpracy władz publicznych, środowisk akademickich i przedstawicieli biznesu, w celu podniesienia konkurencyjności branży IT. Dziś Lublin postrzegany jest jako kluczowa lokalizacja IT w Polsce Wschodniej. W tej części kraju jesteśmy bezkonkurencyjni. Obecnie zatrudnionych w branży IT jest blisko 6 tysięcy pracowników, w małych, średnich i wielkich firmach. W latach 2009-2012 liczba firm IT zwiększyła się o 50 proc. To był jeden z największych przyrostów w Polsce. Teraz mamy do czynienia z drugą falą. Firm z branży IT stale przybywa, w przeciągu ostatnich dwóch lat odnotowaliśmy kolejne wejścia dużych firm i obserwujemy dalszy dynamiczny rozwój branży IT. Szacujemy, że w Lublinie znajduje się ponad 750 firm z branży ICT w Lublinie, w tym ponad 50 jest mocno zaangażowanych we współpracę z Miastem, w ramach projektu Lubelska Wyżyna IT.
Jak Urzędowi Miasta Lublin udało się przyciągnąć te firmy?
My wszyscy je przyciągamy. Na ten sukces zagrała orkiestra różnych podmiotów, to nie jest wyłącznie sukces Miasta, ale całego środowiska. Dzięki wypracowanemu inteligentnemu systemowi współpracy udało nam się, pomimo de facto odcięcia komunikacyjnego Lublina, dokonać na początku obecnej dekady olbrzymiego skoku w przód. To co obecnie wyróżnia Lublin to wysoka jakość życia, kapitał ludzki, bogate zaplecze akademickie, coraz lepsza dostępność komunikacyjna miasta (m. in. dzięki portowi lotniczemu), liczne inwestycje infrastrukturalne, wykwalifikowana kadra pracowników oraz rozwijający się rynek biurowy. To jest właśnie ta przewaga konkurencyjna nad innymi miastami, z której jesteśmy bardzo dumni.
Nieskromnie dodam, że pozyskanie tak wielu inwestorów i firm do Lublina nie byłoby możliwe bez unikalnego systemu obsługi inwestora. Wszystkie lubelskie firmy mają w Wydziale Strategii i Obsługi Inwestorów Urzędu Miasta Lublin swojego project managera, czyli opiekuna i zarazem eksperta, który posiada szeroką wiedzę w danej branży. Każdy manager jest wyposażony w specjalne kompetencje i buduje odpowiednie relacje, wspierając i doradzając inwestorom. Kolejnymi równie istotnymi kwestiami są: otwartość uczelni, kompetencje przedstawicieli świata nauki podczas wizyt studyjnych, wiarygodność w relacjach z doradcami biznesowymi, a także deweloperzy.
Czy widać progres w branży?
Dziś po 6 latach prowadzenia projektu możemy z dumą stwierdzić, że zauważalne są efekty naszych działań. Mam tu na myśli zarówno efekty wypracowane przez zespół Wydziału Strategii i Obsługi Inwestorów, jak i wynik działań oddolnych ekosystemu. Wiele lubelskich firm IT osiąga sukcesy na rynku krajowym i międzynarodowym. Mamy przedsiębiorstwa, które w swoich specjalnościach są liderami. Firmy realizują ciekawe i ambitne projekty, oferując przy tym możliwość rozwoju osobistego, co jest czynnikiem niezwykle istotnym dla obecnych i przyszłych pracowników. Są przedsiębiorstwa, które w przeciągu zaledwie pięciu lat z kilkuosobowego zespołu zwiększyły zatrudnienie do ponad 400 osób.
Dzięki takim inicjatywom jak organizacja śniadań branżowych z przedstawicielami firm i uczelni, udało nam się podjąć próbę integracji środowiska IT, stwarzając mu warunki do networkingu i nawiązywania współpracy. Pomimo rosnącej konkurencji na rynku pracy, firmy jednoczą się i wspólnie uczestniczą w projektach i inicjatywach Lubelskiej Wyżyny IT, kreując przyjazny klimat ekosystemu informatycznego Miasta. Rośnie także kooperacja branży ze środowiskiem akademickim. Przykładem jest chociażby współpraca kilku lubelskich firm IT z Wydziałem Matematyki, Fizyki i Informatyki UMCS oraz współtworzenie programu studiów, dostosowanego do potrzeb pracodawców. Firmy są obecne na uczelniach, ich pracownicy angażują się w prowadzenie zajęć oraz umożliwiają studentom odbywanie praktyk w firmach.
Firmy zabiegają o dobrych pracowników, a co Miasto robi aby zatrzymać absolwentów w Lublinie?
Jest to nasze nieustające wyzwanie. Sytuacja już się poprawiła, mamy absolwentów szkół z coraz lepszymi wynikami matur, a na lubelskie uczelnie przyjeżdża coraz więcej osób spoza Lublina i województwa lubelskiego. Posłużę się liczbami, które mówią same za siebie: 10 lat temu jedynie połowa lubelskich absolwentów szkół średnich wybierała studia w Lublinie. Dzisiaj ponad 77 % młodzieży wybiera Lublin. 11 lat temu mury lubelskich uczelni opuszczało ok 20 tys. studentów rocznie a w Lublinie zostawało mniej niż 10 % absolwentów. Dzisiaj na 17 tys. absolwentów w Lublinie zostaje ponad 5 tys. To jest wzrost o ok 30 %. To oznacza, że przestaliśmy już tak mocno „tracić” młodych ludzi z Lublina. Co więcej, odnotowaliśmy coraz większą liczbę osób powracających do Lublina z Warszawy oraz z zagranicy.
Rocznie, mury lubelskich uczelni opuszcza ponad 1200 absolwentów samych kierunków informatycznych. Oczywistym jest, że lokalny system gospodarczy nie jest w stanie zapewnić miejsc pracy wszystkim absolwentom, choć bardzo byśmy tego chcieli. Kwestią naturalną jest też to, że absolwenci z różnych indywidualnych przyczyn chcą zmienić miejsce zamieszkania, spróbować pracy w stolicy czy zakosztować życia z dala od domu rodzinnego. Tego nie powstrzymamy, ale możemy „powalczyć” o tych najlepszych lub bardzo dobrych. Pewne działania ukierunkowane na wzmacnianie intelektualnej elity studenckiej w Lublinie już są wdrożone. Są to między innymi programy dla zdolnych absolwentów szkół ponadgimnazjalnych, którzy uzyskali tytuł laureata lub finalisty olimpiady, stypendia dla studentów, czy „Konkurs Prezydenta Miasta Lublin na najlepszą pracę dyplomową”. Niezwykle istotnym działaniem Lubelskiej Wyżyny IT jest także organizacja dwóch kluczowych eventów „Check IT” oraz „Uczeń na wyżynie IT”, podczas których przy wsparciu studentów informatyki wszystkich lubelskich uczelni oraz firm z branży IT „zarażamy” uczniów pasją informatyczną i pokazujemy potencjał studiów informatycznych. Od kilku lat obalamy stereotypy, często powtarzane niestety przez nauczycieli i rodziców, że w Lublinie nie ma pracy i nic się tu od lat nie zmieniło. Takie poglądy wynikają z braku świadomości mieszkańców odnośnie kroków milowych, poczynionych przez Miasto w ciągu ostatnich ośmiu lat. Rozważamy obecnie dużą kampanię promocyjną, która pozwoli nam zaprezentować potencjał branży IT w Lublinie. Naszą aspiracją jest to, aby Lublin i aglomeracja lubelska stały się jednym z trzech wiodących ekosystemów IT w Polsce.
